seekoligere

ªÀiÁzsÀåªÀÄUÀ¼À ¥ÀjZÀ®£É

¥ÀæeÁªÁtÂ0iÀÄ°è MAzÀÄ PÁmÉÆðÃ£ï §gÉ¢zÀÝgÀÄ, K£ÁVzÉ £ÀªÀÄä d£ÀgÀ ªÀiÁ£À«Ã0iÀÄvÉUÉ, ªÉÆzÀ¯É¯Áè MAzÀÄ ªÀÄUÀÄ PÉƼÀªÉ ¨Á«UÉ ©¢ÝgÀĪÀÅzÀ£ÀÄß vÉÆÃj¹zÀgÉ, nDgï¦ KgÀÄwÛvÀÄÛ JAzÀÄ MAzÀÄ ¸ÀÄ¢Ý ¸ÀA¸ÉÜ0iÀÄ ªÀÄÄRå¸ÀÜ vÀ£Àß ¸ÀºÉÆÃzÉÆåÃVUÀ¼À£ÀÄß ¥Àæ²ß¸ÀĪÀ D PÁmÉÆðÃ£ï ªÀiÁzsÀåªÀÄUÀ¼À FV£À ªÁ¸ÀÛªÀvÉ0iÀÄ£ÀÄß MgÉUÉ ºÀZÀÄѪÀAwvÀÄÛ.

MAzÀÄ ¸ÀA¸ÁgÀzÀ PÉÆý dUÀ¼ÀªÀ£ÀÄß ©¢ dUÀ¼À ªÀiÁr Erà ¢£À CzÀgÀ ªÉÄîÆèAzÀÄ ¸ÀAªÁzÀ £ÀqɸÀĪÀÅzÀÄ. PÀ¥Àl ¸Áé«Ä0iÀÄ gÁ¸À°Ã¯É PÀÄjvÀÄ ªÀÄÆgÀÄ ¢£À ¤gÀAvÀgÀªÁV ¥Àæ¸ÁgÀ ªÀiÁr nDgï¦ ºÉZÁÑVzÉAiÉÄà JAzÀÄ EtPÀĪÀÅzÀÄ FVãÀ ¸ÁªÀiÁ£Àå ¹Üw, ¥ÀwæPÉÆÃzÀåªÀÄPÉÌ §gÀĪÀªÀjUÀÆ EgÀ¨ÉÃPÁzÀ ªÉÆzÀ® CºÀðvÉAiÉÄAzÀgÉ ºÀ¹©¹ «µÀ0iÀÄUÀ¼À£ÀÄß Cwà ²ÃWÀæªÁV PÀZÉÃj vÀ®Ä¦¸ÀĪÀ DvÀÄgÀvÉ.

¸ÀvÁå¸ÀvÀåvÉ, ¸ÁªÀiÁfPÀ PÁ¼Àf J®èªÀÇ E°è £ÀUÀtå. ¥ÀPÀÌzÀ ªÀÄ£É0iÀÄ UÀAqÀ ºÉAqÀw dUÀ¼ÀªÀ£ÀÄß ¸ÀAWÀl£É0iÀĪÀgÀ £ÉgÀ«£À°è ©Ã¢UÉ vÀAzÀÄ ¤°è¹ CªÉÆÃWÀ zÀȱÀåUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀȶָÀÄ«gÁzÀgÀÆ ¤ÃªÀÅ n« ZÁ£É¯ïUÉ GvÀÛªÀÄ ªÀgÀ¢UÁgÀgÁUÀ®Æ ¸ÁzsÀå. EzÀÄ AiÀiÁªÀÅzÉÆà MAzÀÄ ZÁ£É¯ï£À zsÉÆÃgÀuÉ0iÀÄ®è, §ºÀÄvÉÃPÀ ZÁ°Û0iÀÄ°ègÀĪÀ J®è ªÀiÁzsÀåªÀÄUÀ¼À ºÀuÉ §gÀºÀªÀÇ EzÉà DVzÉ. UÀAqÀ¤UÉ ºÉAqÀw eÁr¹zÀgÉ CzÀÄ ªÀÄÄPÁÌ®Ä UÀAmÉ ¥Àæ¸ÁgÀ ªÀiÁqÀĪÀ CºÀðvÉ EgÀĪÀ mÉ¥ï. EzÉà ¥Àj¹Üw ªÀÄÄAzÀĪÀjzÀgÉ ªÀiÁzsÀåªÀÄUÀ½UÉ £É¯É G½0iÀÄÄvÀÛzÉAiÉÄà EzÀÄ FUÀ PÁqÀÄwÛgÀĪÀ ¥Àæ±Éß.

E¢ÝzÀÝgÀ°è ¥ÀwæPÉUÀ¼ÀÄ PÁ®Ä ¨sÁUÀzÀµÀÄÖ ¸ÁªÀiÁfPÀ dªÁ¨ÁÝj ElÄÖPÉÆArªÉ J£ÀߧºÀÄzÁzÀgÀÆ, ¥Àæ¸ÁgÀ ¸ÀASÉå0iÀÄ°è £ÀA§gï M£ï ¸ÁÜ£À UÀ½¸À®Ä PÉ®ªÀÅ ¸ÀAzÀ¨sÀðzÀ°è DgÉÆÃUÀåPÀgÀ ªÀiÁUÀðªÀ£ÀÄß «ÄÃjgÀĪÀ GzÁºÀgÀuɬÄzÉ.

zÉñÀzÀ°è FªÀgÉUÉ 82,237 ¥ÀwæPÉUÀ¼ÀÄ £ÉÆÃAzÀtÂAiÀiÁVzÀÄÝ, 515 n« ZÁ£ÉUÀ¼ÀÄ ZÁ°Û0iÀÄ°èªÉ. eÉÆvÉUÉ ¸ÀĪÀiÁgÀÄ 121 «Ä°0iÀÄ£ï d£À EAlgï£Émï£À°è ¥ÀgÀ¸ÀàgÀ ¸ÀA¥ÀPÀðzÀ°ègÀĪÀ ªÀÄÆ®PÀ ºÉƸÀ ªÀiÁzsÀåªÀÄ ªÀiÁUÀðªÀ£ÀÄß ºÀÄlÄÖ ºÁQzÁÝgÉ. mÁæAiÀiï£À CAQ CA±ÀUÀ¼ÀAvÉ zÉñÀzÀ°è 968 «Ä°0iÀÄ£ï d£À ªÉƨÉÊ¯ï §¼ÀPÉ0iÀÄ ªÀÄÆ®PÀ ¸ÀA¥ÀPÀð PÁæAwAiÉÄà GAmÁVzÉ.

zÉñÀzÀ°è »AzÉƪÉÄä ¥ÀwæPÉUÀ¼ÀÄ ªÀiÁvÀæ ¸ÀAºÀªÀ£À ªÀiÁUÀðUÀ¼ÁVzÀݪÀÅ. 1959gÀ DUÀ¸ïÖ£À°è ªÉÆzÀ® ¨ÁjUÉ mÁæ£ïì«ÄµÀ£ï ¸ÉÃªÉ ¢°è0iÀÄ°è DgÀA¨sÀªÁ¬ÄvÀÄ. 1965 DPÁ±ÀªÁtÂ, 1976gÀ°è ¸ÁªÀðwæPÀ n« ¥Àæ¸ÁgÀ ªÀÄÄA¨ÉÊ£À°è DgÀA¨sÀªÁ¬ÄvÀÄ. 1982gÀ°è zÀÆgÀzÀ±Àð£À zÉñÁzÀåAvÀ «¸ÀÛgÀuÉUÉƼÀÄîªÀ ªÀÄÆ®PÀ d£ÀjUÉ CA¢£À ¸ÀÄ¢Ý0iÀÄ£ÀÄß CAzÉà w½¸ÀĪÀ ªÀåªÀ¸ÉÜ eÁjUÉ §AvÀÄ 1991gÀ°è DV£À ¦.«.£ÀgÀ¹AºÀgÁªï ¸ÀPÁðgÀ ªÀiÁzsÀåªÀÄ PÉëÃvÀæzÀ°è «zÉò §AqÀªÁ¼À ºÀÆrPÉUÉ ºÀ¹gÀÄ ¤±Á£É vÉÆÃj¸ÀĪÀ ªÀÄÆ®PÀ zÉñÀzÀ°è «zÉò ZÁ£É¯ïUÀ¼ÀÄ JJZÁ®Æ DzÀªÀÅ. FUÀ 515 n« ZÁ£É¯ïUÀ½ªÉ, CªÀÅUÀ¼À°è 150PÀÆÌ ºÉZÀÄÑ ¥Éà ZÁ£É¯ïUÀ¼ÀÄ.

ªÉƨÉÊ¯ï §¼ÀPÉ0iÀÄÆ CzÉà jÃw ¨É¼ÀªÀtÂUÉ PÀArzÉ 1995gÀ DUÀ¸ïÖ 15gÀAzÀÄ ¢°è0iÀÄ°è ªÁtÂdå GzÉÝñÀPÉÌ §¼À¸ÀĪÀ ªÉƨÉÊ¯ï ¸ÉÃªÉ DgÀA¨sÀªÁ¬ÄvÀÄ. C£ÀAvÀgÀzÀ ªÀÄÆgÉà ªÀµÀðzÀ°è ªÉƨÉÊ¯ï ¸ÁªÀiÁ£ÀågÀ CUÀvÀå ªÀ¸ÀÄÛªÁ¬ÄvÀÄ. EAzÀÄ zÉñÀzÀ°è 344 ®PÀë PÉÆÃn §AqÀªÁ¼À ªÉƨÉʯï PÉëÃvÀæzÀ ªÉÄðzÉ. dUÀwÛ£À¯Éè ªÉƨÉÊ¯ï §¼ÀPÉ0iÀÄ°è ¨sÁgÀvÀ JgÀqÀ£É ¸ÁÜ£ÀzÀ°èzÉ.

FUÁUÀ¯Éà ¸ÀÄ¢Ý ¸ÉÃªÉ ªÉƨÉÊ¯ï §¼ÀPÉzÁgÀjUÉ zÉÆgÉ0iÀÄÄwÛzÉ, ªÀÄÄA¢£À ¢£ÀUÀ¼À°è GavÀªÁV ¸ÀÄ¢Ý ¤ÃqÀĪÀ ªÀåªÀ¸ÉÜ eÁjUÉ §gÀ°zÉ. DUÁzÀgÉ FVgÀĪÀ n« ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀwæPÉUÀ¼À ¨sÀ«±ÀåªÉ£ÀÄ JA§ ¥Àæ±Éß GzÀ㫸ÀÄvÀÛzÉ.

»AzÉƪÉÄä n« ZÁ£É¯ïUÀ¼ÀÄ ®UÉάÄmÁÖUÀ EzÉà DvÀAPÀ JzÀÄgÁVvÀÄÛ. DzÀgÉ, CzÉ®èªÀ£ÀÆß «ÄÃj ¥ÀwæPÉUÀ¼ÀÄ vÀªÀÄä C¹ÛvÀéªÀ£ÀÄß G½¹PÉÆArªÉ.

PÀ¼ÉzÀ 2010-11£É ¸Á°£À°è ºÉƸÀzÁV 4,853 ¥ÀwæPÉUÀ¼ÀÄ DgïJ£ïL£À°è £ÉÆÃAzÀtÂAiÀiÁVªÉ. EzÀÄ PÀ¼ÉzÀ ªÀµÀðQÌAvÀ®Æ ±ÉÃ.6.25gÀµÀÄÖ JAzÀÄ PÉÃAzÀæ ¸ÀPÁðgÀ w½¹zÉ. MlÄÖ 82,237 ¥ÀwæPÉUÀ¼À°è »A¢ ¨sÁµÉ0iÀÄ°è 322,793 ¥ÀwæPÉUÀ¼ÀÄ ¥ÀæPÀlUÉƼÀÄîwÛªÉ.

¥Àæ¸ÀgÀt ¸ÀASÉå0iÀÄ®Æè »A¢ ¥ÀwæPÉUÀ¼ÀÄ ªÉÆzÀ®£É ¸ÁÜ£ÀzÀ°èªÉ. PÀ¼ÉzÀ ªÀµÀð 30,88,16,563 ¥ÀwæPÉUÀ¼ÀÄ  ªÀiÁgÁlªÁVzÀÝgÉ F ªÀµÀð CzÀÄ 32,92,04,841PÉÌÃjzÉ. »A¢ ¥ÀwæPÉUÀ¼ÀÄ 15,54,94,770, EAVèµï 5,53,70,184, GzÀÄð ¥ÀwæPÉUÀ¼ÀÄ 2,16,39,230 ¥Àæ¸ÁgÀ ¸ÀASÉå0iÀÄ£ÀÄß ºÉÆA¢ªÉ.

»A¢0iÀÄ°è 7,910, EAVèµï£À°è 1406, GzÀÄð«£À°è 938, UÀÄdgÁw0iÀÄ°è 761, vÉ®ÄV£À°è 603, ªÀÄgÁp0iÀÄ°è 521, ¨ÉAUÁ°0iÀÄ°è 472, vÀ«Ä½£À°è 272, MjAiÀiÁzÀ°è 245, PÀ£ÀßqÀzÀ°è 200, ªÀįÉAiÀiÁ¼ÀA£À°è 192 ¥ÀwæPÉUÀ¼ÀÄ ¥ÀægÀlªÁUÀÄwÛªÉ.

zÉñÀzÀ°è 2011£É ¸Á°£À d£ÀUÀtw0iÀÄAvÉ 1.21 ©°0iÀÄ£ï d£ÀjzÁÝgÉ, CªÀgÀ°è 778 «Ä°0iÀÄ£ï d£À CPÀëgÀ¸ÀÜjzÁÝgÉ. EªÀgÀ°è D£ï¯ÉÊ£ï ¸ÀA¥ÀPÀð ªÀiÁzsÀåªÀĪÀ£ÀÄß C®ªÀA©ü¹gÀĪÀªÀ ¸ÀASÉå ±ÉÃ.8.2gÀµÀÄÖ CAzÀgÉ 63 «Ä°0iÀÄ£ï d£À.

MmÁÖgÉ zÉñÀzÀ £Á®Ì£É CAUÀªÉAzÀÄ ¥ÀjUÀt¹gÀĪÀ ªÀiÁzsÀåªÀÄ PÉëÃvÀæ AiÀiÁªÀÅzÉà C¥Á0iÀÄ«®èzÉ agÁ0iÀÄĪÁVgÀÄvÀÛzÉ JA§ÄzÀÄ F CAQCA±ÀUÀ¼ÀÄ ¸Á©ÃvÀÄ ¥Àr¸ÀÄvÀÛªÉ. DzÀgÉ EµÀÖPÉÌ ¸ÀªÀiÁzsÁ£À ¥ÀlÄÖPÉÆAqÀÄ £ÉªÀÄä¢AiÀiÁVgÀĪÀ ºÁV®è. ªÉƨÉʯïUÀ¼ÀÄ, n« ZÁ£É¯ïUÀ¼ÀÄ, EAlgï£ÉmïUÀ¼ÀÄ ¹Ã«ÄvÀ ¸ÀÄ¢ÝUÀ½UÉ «ÄøÀ¯ÁVgÀĪÀÅzÀjAzÀ ¥ÀwæPÉÆÃzÀåªÀÄPÉÌ E£ÀÆß ºÁ¤ vÀnÖ®è. MAzÀÄ ªÉÃ¼É ¸ÁªÀiÁfPÀ vÁtUÀ¼À®Æè ¸ÀªÀÄUÀæ ¸ÀÄ¢Ý zÉÆgÉ0iÀÄĪÀÅzÁzÀgÉ ¥ÀwæPÉUÀ¼ÀÄ EPÀÌnÖUÉ ¹®ÄPÀĪÀÅzÀgÀ°è C£ÀĪÀiÁ£À«®è.

MAzÀÄ PÁ®PÉÌ ¥ÀvÀæPÀvÀð, PÀ« JAzÀgÉ ºÉÆmÉÖ ¥ÁnUÉ K£ÀÄ ªÀiÁrPÉƼÀÄîvÁÛ£É JAzÀÄ ºÉtÄÚ PÉÆqÀĪÀªÀgÀÄ ¥Àæ²ß¸ÀĪÀ PÁ®«vÀÄÛ. ¥Án aî, PÀÄgÀÄZÀ®Ä UÀqÀØzÀ ¥ÀvÀæPÀvÀð FUÀ §zÀ¯ÁVzÁÝ£É. n«AiÉÆAzÀgÀ DåAPÀgï 40 ®PÀë gÀÆ.UÀ¼À ¨ÉAZï PÁgÀÄ Rjâ¹, ¸ÀPÁðgÀ¢AzÀ UÀ£ïªÉÄ£ï ¥ÀqÉzÀÄ «dÈA©ü¸ÀÄwÛzÁÝ£É JAzÀgÉ ¥ÀwæPÉÆÃzÀåªÀÄ AiÀiÁªÀ ¹ÜwUÉ vÀ®Ä¦zÉ JAzÀÄ CxÀð ªÀiÁrPÉƼÀÀÄzÀÄ.

DzÀgÉ, J®è ¥ÀvÀæPÀvÀðgÀÆ EzÉà jÃw EgÀÄvÁÛgÉ JAzɤ®è. EA¢UÀÆ ªÀÄ£É ¨ÁrUÉ PÀlÖ®Ä ¥ÀgÀzÁlĪÀ, ªÀÄPÀ̼À ±Á¯Á ±ÀÄ®ÌPÉÌ ¸Á® ªÀiÁqÀĪÀ ¥ÁæªÀiÁtÂPÀ ¥ÀvÀæPÀvÀðjzÁÝgÉ. wAUÀ¼À ªÉãÀ £ÀA©PÉÆAqÀÄ ªÀÈwÛ zÉÆæºÀ §UÉ0iÀÄzÀ ¥ÀvÀæPÀvÀðgÀÄ MAzÉqÉAiÀiÁzÀgÉ, ¢Ã¥ÀªÀ£ÀÄß ¸ÀÄvÀÛªÀ ¥ÀvÀAUÀzÀAvÉ ºÀtzÀ ¨É£ÀÄß ºÀwÛ L±ÀgÁ«Ä §zÀÄQUÉ CAnPÉÆArgÀĪÀ ªÀUÀð E£ÉÆßAzÉqɬÄzÉ.

L±ÀgÁ«Ä §zÀÄQUÉ CAnPÉÆAqÀ ªÀUÀðPÉÌ ¸ÁªÀiÁfPÀ PÁ¼ÀfAiÀiÁUÀ°, ¸Àé¸ÀÛå ¸ÀªÀiÁdªÁUÀ° ¨ÉÃQ®è. d£À n« £ÉÆÃqÀ¨ÉÃPÀÄ, nDgï¦ ºÉZÁÑUÀ¨ÉÃPÀÄ, CzÀjAzÀ ¯Á¨sÀªÁUÀ¨ÉÃPÀÄ F zsÉÆÃgÀuÉ ¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁVzÉ. §ºÀÄvÉÃPÀ J®è gÁdQÃ0iÀÄ ¥ÀPÀëUÀ½UÀÆ FV£À ¥Àj¹Üw0iÀÄ°è MAzÉÆAzÀÄ ZÁ£É¯ï EzÉ. EwÛÃZÉUÉ AiÀiÁªÀÅzÉÆà MAzÀÄ eÁw ¸ÀªÀiÁªÉñÀzÀ°è D ¸ÀªÀÄÄzÁ0iÀÄzÀ ªÀÄÄRAqÀgÉƧâgÀÄ ºÉüÀÄwÛzÀÝ£ÀÄß PÉý £À£ÀUÉ ªÀÄvÀÛµÀÄÖ zÀÄUÀÄqÀªÁ¬ÄvÀÄ.

n«UÀ¼ÀÄ C©ü¥Áæ0iÀÄ gÀÆrüUÉƽ¸ÀĪÀ ¥À槮 ªÀiÁzsÀåªÀÄUÀ¼ÁVªÉ. ºÁºÁV £ÀªÀÄä d£ÁAUÀPÁÌV ¥ÀævÉåÃPÀ ZÁ£É¯ï ¸Áܦ¸ÀĪÀ CUÀvÀå«zÉ JA§ÄzÀÄ D ªÀÄÄRAqÀgÀ ªÀiÁvÀÄ PÉý vÀ¯É¸ÀÄwÛ ©¼ÀĪÀÅzÉÆAzÉ ¨ÁQ. FUÀ ¥ÀPÀëPÉÆÌAzÀÄ ZÁ£É¯ï, £Á¼É eÁwUÉÆAzÀÄ ZÁ£É¯ï, C£ÀAvÀgÀ G¥À ¥ÀAUÀqÀUÀ½UÉÆAzÀÄ ZÁ£É¯ï ºÀÄnÖPÉƼÀÄîªÀ ¢£À zÀÆgÀ«®è. KPÉAzÀgÉ n« ªÀiÁzsÀåªÀÄ ¸ÀªÀiÁdzÀ°è WÀ£ÀvÉ vÀAzÀÄPÉÆqÀĪÀÅzÀ®èzÉ, ¸ÀÄ®¨sÀªÁV zÀÄqÀØ£ÀÄß UÀ½¹PÉÆqÀÄvÀÛzÉ. ¥Àæ¸ÀÄÛvÀ ¸ÀĪÀiÁgÀÄ 270 ©°0iÀÄ£ï §AqÀªÁ¼À zÉñÀzÀ n« ZÁ£É¯ïUÀ¼À ªÉÄðzÉ.

¥ÀwæPÉUÀ¼À ¸ÁÜ¥À£É0iÀÄÆ ªÀåªÀºÁjPÀªÁVzÉ. MAzÀÄ ¥ÀwæPÉ DgÀA©ü¹ vÀªÀÄä PÀ¥ÀÅà ºÀtªÀ£ÀÄß ©½ ªÀiÁrPÉÆAqÀÄ £ÀAvÀgÀ D ¥ÀwæPÉ0iÀÄ£ÀÄß ªÀiÁgÁl ªÀiÁrgÀĪÀ GzÁºÀgÀuɬÄzÉ. CzÉà jÃw ¥ÀwæPÉUÀ¼À£ÀÄß ºÀÄlÄÖ ºÁQ ¨É¼É¹ ¯Á¨sÀPÉÌ ªÀiÁgÁl ªÀiÁrPÉƼÀÄîªÀ ªÀåªÀºÁgÀ gÁdåzÀ°è ºÉZÁÑUÀÄwÛzÉ.

ªÀiÁzsÀåªÀÄUÀ¼À UÀnÖ ªÀÄ£À¸ÀÄì ªÀiÁr ¸ÁªÀiÁfPÀ PÁ¼Àf0iÀÄ ¥ÀgÀ ¤AvÀgÉ ¸Àé¸ÀÛ ¸ÀªÀiÁd ¤ªÀiÁðt PÀµÀÖ ¸ÁzsÀåªÉ£Àß®è. DzÀgÉ, CAvÀºÀ ªÁvÁgÀªÀt ¸ÁzsÀå«®è. l«UÀ¼ÀÄ nDgï¦UÉ ºÀ¥ÁºÀ¦¹zÀgÉ, ¥ÀwæPÉUÀ¼ÀÄ eÁ»gÁwUÉ zÀÄr0iÀÄÄwÛªÉ.